Page 54 - คู่มือ Executive Functions สำหรับครูปฐมวัย
P. 54
แต่ Executive Functions คือควำมสำมำรถในกำรใช้สิ่งที่เรำรู้แล้ว น�ำมำสร้ำง แท้ที่จริงทักษะสมอง EF ไม่ใช่ของใหม่
สรรค์ใหม่ หรือ น�ำมำแก้ปัญหำ ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับควำมสำมำรถทำงปัญญำที่เลื่อนไหล เรำอำจจะเพิ่งได้ยินค�ำว่ำ Executive Functions หรือ EF ซึ่งไม่คุ้นหูเอำเสียเลย
(Fluid Intelligence) ทักษะควำมสำมำรถชนิดนี้ ต้องกำรกำรให้เหตุผลและกำรหยิบ แต่แท้ที่จริงแล้ว มนุษย์เรำได้ใช้ทักษะสมอง EF ในสมองส่วนหน้ำนี้มำตลอด
ใช้ข้อมูล ตั้งแต่มีสิ่งที่เรียกว่ำ “มนุษย์” เกิดขึ้นในโลก มนุษย์มีสมองส่วนหน้ำที่พัฒนำขึ้น
ปัญญำที่เลื่อนไหล (Fluid Intelligence) กับ EF มีควำมทับซ้อนกันอย่ำงมำก มี เพื่อกำรอยู่รอด ด�ำรงเผ่ำพันธุ์ รวมทั้งพัฒนำชีวิตและโลกมำตลอดนับเวลำหลำยพัน
หลักฐำนจ�ำนวนมำกที่ระบุว่ำควำมจ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory) กับกำรยั้งคิด หลำยหมื่นปี จนบรรพบุรุษของมนุษย์ได้เรียนรู้และสรุปมำนำนแล้วว่ำ ต้องสอน
ไตร่ตรอง (Inhibitory Control) คือสิ่งที่บอกถึงควำมส�ำเร็จของเด็กหลังจบจำก หรือส่งต่อควำมรู้ในกำรบริหำรจัดกำรชีวิตเหล่ำนี้แก่ลูกหลำนของตน จึงเกิดเป็น
โรงเรียนแล้วได้ดีมำกกว่ำกำรทดสอบ IQ” 24 ปรัชญำค�ำสอน คติเตือนใจ หลักในกำรด�ำเนินชีวิต รวมถึงหลักศำสนำต่ำงๆ ให้เป็น
ดังนั้น เรำคงจะพอมองเห็นได้ว่ำ กำรส่งเสริมให้เด็กได้รับกำรฝึกฝนสร้ำง คนรู้ผิดชอบชั่วดี อดทนอดกลั้น พำกเพียรอุตสำหะ คิดก่อนท�ำ รู้จักวำงแผน รู้จัก
ทักษะสมอง EF นั้นไม่ใช่กำรเน้นกำรท่องจ�ำสิ่งที่เขียนไว้ในต�ำรำ หำกแต่ส่งเสริมเด็ก จดจ�ำ ควบคุมอำรมณ์ ฯลฯ ซึ่งเป็นผลลัพธ์เดียวกับกำรพัฒนำทักษะสมอง EF
ให้มีประสบกำรณ์ ที่จะบันทึกควำมทรงจ�ำอย่ำงมีควำมหมำย แล้วจะช่วยให้เด็ก เพื่อช่วยให้เรำด�ำเนินชีวิตอย่ำงมนุษย์ ไม่ใช่ใช้เพียงสัญชำตญำณอย่ำงสัตว์ นั่นเอง
น�ำประสบกำรณ์และทักษะเหล่ำนั้นมำใช้ได้อย่ำงเหมำะสมในกำรแก้ปัญหำต่ำงๆ ค�ำว่ำ “ปลูกฝังนิสัย” หรือ “สร้ำงสันดำนดี” ก็หมำยถึงกำรปลูกฝังคุณลักษณะ
ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจ�ำวัน อันพึงประสงค์ทั้งหลำยไว้ในตัวเด็กนั่นเอง เพียงแต่คนสมัยก่อนนั้นไม่สำมำรถบอก
ได้ว่ำ “นิสัย” อยู่ตรงไหนในตัวของเรำ มำวันนี้ด้วยควำมก้ำวหน้ำทำงเทคโนโลยี
ที่ส�าคัญ เด็กที่มี EF ดีก็จะเรียนดีไปด้วย เพราะไม่เพียงสติปัญญาได้รับการฝึกฝน กำรถ่ำยภำพสมอง ท�ำให้เรำรู้ว่ำ แท้ที่จริงนิสัยที่พ่อแม่ปู่ย่ำตำยำยพยำยำมปลูกฝัง
แต่พวกเขาจะได้ทักษะอื่นๆ ที่ส�าคัญพร้อมกันไปด้วย เช่น ความรู้เหมาะรู้ควร ด้วยกำรอบรมสั่งสอนแก่ลูกหลำนนั้น ก็คือทักษะสมองที่เรำเรียกกันในวันนี้ว่ำ
ความรับผิดชอบ วินัย การยั้งใจไตร่ตรอง เป็นต้น
Executive Functions นั่นเอง
ทักษะสมอง EF จึงไม่ใช่ของใหม่ หำกเป็นสิ่งที่อยู่ในกระบวนกำรหล่อหลอม
ทำงสังคมของมนุษย์เรำนี่เอง
การท�าความเข้าใจกับทักษะสมอง EF ในครั้งนี้ จึงเป็นการชวนกลับสู่การ
พัฒนาความเป็นมนุษย์ขั้นพื้นฐานด้วยความมั่นใจว่า เมื่อพัฒนาอย่างถูกทิศทาง
เด็กๆ ของเราก็สามารถจะบรรลุสู่ความส�าเร็จสูงสุดตามศักยภาพของแต่ละคน
ที่ธรรมชาติให้มาได้อย่างแน่นอน
24 Adele Diamond, 2008, Executive Functions, interview with Ellen Galinsky Oct.4,2008
54 55