Page 82 - Executive Functions ในเด็กวัย 13-18 ปี
P. 82
กำรเรียนรู้แบบ Problem - Based Learning ส่งเสริม ในหลำยประเทศได้มีกำรน�ำควำมรู้เรื่องพัฒนำกำรตำมวัยและทักษะสมอง EF
EF ในวัยรุ่น ไปใช้ในยุทธศำสตร์กำรพัฒนำคนในประเทศอย่ำงจริงจัง เช่น กำรจัดกำรศึกษำ
ในประเทศฟินแลนด์ที่ยืดหยุ่นให้โอกำสเด็กหลำยครั้งในกำรตัดสินใจ วำงแผน
ถัดขึ้นไปในกำรเรียนชั้นประถม หำกโรงเรียนใดมี problem - based learning มี และเปลี่ยนเป้ำหมำยในเรื่องอำชีพ ร่วมมือกันในสังคมเปิดโอกำสให้เด็กได้มีโอกำส
โจทย์ให้เด็กแก้ปัญหำได้ลงมือท�ำ ขณะลงมือท�ำเด็กต้องใช้ควำมคิด ท�ำกำรส�ำรวจค้นคว้ำ ไปคลุกคลี ฝึกงำนในอำชีพที่ตนสนใจอย่ำงหลำกหลำยและยืดหยุ่นตั้งแต่มัธยมต้น
มีกำรท�ำงำนเป็นทีม มีอำรมณ์เกิดขึ้นผสมปนเป ต้องคอยก�ำกับควบคุมทุกอย่ำงที่ หรือในทฤษฎี “สร้ำงคนสร้ำงชำติ” ของประเทศญี่ปุ่นที่ถือว่ำ
ซับซ้อนและยำกกว่ำเพื่อไปให้ถึงเป้ำหมำย ท�ำให้เด็กมีทักษะจัดกำรชะลอควำมต้องกำร
หรือควำมอยำก อดทน ไม่เลือกเอำควำมสุขเฉพำะหน้ำ แต่รู้จักอดเปรี้ยวไว้กินหวำน ครอบครัวคือรำกฐำนของชีวิตเด็ก
ช่วงปฐมวัยคือช่วงกำรเพำะต้นกล้ำแห่งชีวิต
ช่วงมัธยมต้นคือช่วงกำรค้นหำตนเอง
ช่วงมัธยมปลำยคือช่วงกำรเรียนรู้สู่อนำคต
1. สถานการณ์ และช่วงมหำวิทยำลัยคือช่วงของกำรพร้อมเป็นผู้ใหญ่
สถานการณ์ ที่ต้องการการวางแผน
ที่บริหารทักษะสมอง อย่างซับซ้อน ในหลักสูตรกำรเรียนกำรสอนของประเทศญี่ปุ่นจึงมีกำรฝึกทักษะให้เด็กลงมือท�ำ
EF ได้ดีเมื่อเด็ก (complex planning) ฝึกปฏิบัติท�ำงำนที่ต้องรับผิดชอบตำมวัย และกำรอยู่ร่วมกันกับผู้อื่นอย่ำงจริงจัง
เข้าสู่วัยรุ่นคือ มำกกว่ำกำรเรียนท่องต�ำรำอย่ำงเดียว
2. สถานการณ์นั้น
ต้องมีความท้าทาย
(challenge situation)
กำรจะท�ำให้ทักษะสมอง EF แข็งแรงต้องเอำพัฒนำกำรของสมอง
เป็นตัวตั้ง โดยเด็กควรได้พบประสบกำรณ์ที่หลำกหลำยก่อนช่วง
อำยุ 13-14 ปี ที่สมองเกิดกระบวนกำร pruning หรือกำรตัดแต่งกิ่ง
สมองส่วนที่ไม่ใช้ออกไป อยำกให้เด็กวัยรุ่นเป็นเช่นไร เรำต้องสร้ำง
ตั้งแต่กำรตั้งเป้ำหมำยในแต่ละวัน ฝึกฝนทักษะกำรวำงแผน ลงมือท�ำตำมแผน ประสบกำรณ์เช่นนั้นให้กับเขำ
จนส�ำเร็จและยอมรับผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น ทักษะสมอง EF พื้นฐำนก็จะได้รับโอกำสใน
กำรฝึกฝนทุกวัน ตั้งแต่กำรจดจ�ำเพื่อใช้งำน ควำมยืดหยุ่นต่อสถำนกำรณ์ที่
เปลี่ยนแปลงไป ควำมหลำกหลำยของคนที่แวดล้อม กำรยับยั้งชั่งใจต่อสิ่งเร้ำ เพื่อ
เติบโตขึ้นไปเป็นผู้ใหญ่ที่เป็นตัวของตัวเอง สำมำรถจัดกำรชีวิตตนเอง รับผิดชอบ
ต่อกำรงำนอำชีพและครอบครัวที่ตนจะสร้ำงขึ้นต่อไปในอนำคต
82 83