Page 110 - Executive Functions ในเด็กวัย 13-18 ปี
P. 110
วัยรุ่นเป็นช่วงรอยต่อระหว่ำงเด็กกับกำรเป็นผู้ใหญ่ที่สมบูรณ์ แต่สิ่งที่สังคมไทยเผชิญ
อยู่คือวัยรุ่นส่วนมำกมีรำกฐำนของชีวิตและสมองโดยเฉพำะส่วน EF ไม่แข็งแรง เรำต้อง นอกจำกนี้ยังต้องสร้ำงโอกำสในกำรเรียนรู้ผ่ำนกำรใช้ร่ำงกำยและกำรคิด
ท�ำควำมเข้ำใจกำรท�ำงำนระหว่ำงสมองส่วนหน้ำกับสมองส่วนกลำงว่ำมีควำมสัมพันธ์กัน physical อย่ำงจริงจัง ซึ่งสำมำรถท�ำได้ในหลำยรูปแบบ ได้แก่
อย่ำงไรและ EF คืออะไร ท�ำงำนอย่ำงไร จึงจะสำมำรถหนุนให้โครงข่ำยที่ดีในสมอง activity
ของประชำกรช่วงวัยรุ่นเติบโตได้เต็มศักยภำพ ให้ควำมส�ำคัญกับกำรวำงสภำพแวดล้อมให้ physical activity กำรเรียนรู้ผ่ำนประสำทสัมผัสทั้ง 5 สำมำรถท�ำได้
เด็กได้ใช้ทั้งร่ำงกำยและควำมคิดอย่ำงจริงจัง ให้ได้ฝึกวำงเป้ำหมำย วำงกระบวนกำรให้ได้ โดยให้เด็กท�ำกิจกรรมในชีวิตประจ�ำวัน เช่น กำรท�ำงำนบ้ำน กำรเรียนศิลปะ
ฝึกกระบวนกำรตัดสินใจจำกสถำนกำรณ์จริงที่มีควำมท้ำทำยน่ำสนใจ มีกำรวำงแผนที่ และดนตรี กีฬำ กำรออกไปเรียนรู้ธรรมชำติ กำรเรียนรู้ที่หลำกหลำยเชื่อมโยง
ซับซ้อน ซึ่งหมำยถึงระบบกำรเรียนกำรสอนที่จะต้องเปลี่ยนไปให้เด็กได้ลงมือท�ำ กับชุมชนสังคมและสภำพแวดล้อม
(active learning) อย่ำงจริงจัง เช่น กำรเรียนแบบ problem - based learning และ
project - based learning ที่มีโครงสร้ำงดังต่อไปนี้ นอกจำกนี้กำรเล่นเกมที่ต้องใช้ควำมคิด เช่น กำรเล่นหมำกรุก
หมำกล้อม โดยเฉพำะเกมหมำกรุกท�ำให้ได้ฝึก ทั้ง working memory,
1. มีกำรแบ่งกลุ่ม attention, goal - directed และ planning มีงำนวิจัยพบว่ำสมองของ
2. กลุ่มมีควำมหลำกหลำย ผู้เล่นมีกำรเชื่อมต่อเป็นเครือข่ำยที่มีประสิทธิภำพมำกกว่ำ พัฒนำทั้ง
3. ส่งเสริมให้ทุกคนประสบควำมส�ำเร็จในทำงใดทำงหนึ่ง เพื่อให้เด็กมี self-esteem ทักษะกำรเรียนรู้ ทักษะกำรจดจ�ำและทักษะกำรแก้ปัญหำ กำรวำงแผน
หมำยถึงกำรที่เด็กคนหนึ่งสำมำรถควบคุมชีวิตตนเองได้ ชีวิตเป็นของตนเอง รู้ว่ำ กำรปรับประยุกต์ใช้สิ่งต่ำงๆ รวมไปถึงควำมสำมำรถในกำรอ่ำนควำมคิดของ
ตนเองท�ำอะไรได้บ้ำง คู่ต่อสู้ นั่นหมำยควำมว่ำทักษะสมอง EF ได้ถูก “ปั่น” ครบเกือบทุกด้ำน
4. สนใจกระบวนกำรหำค�ำตอบ
5. ไม่พุ่งเป้ำไปที่ผลลัพธ์
6. นักเรียนได้ลงมือท�ำจริง
7. มีวิชำพื้นฐำนคือ ภำษำไทย ภำษำอังกฤษและคณิตศำสตร์เป็นฐำน
8. ไม่ลืมว่ำ “เรียนหนังสือ” ไปเพื่ออะไร
9. เรียนเพื่อพัฒนำทักษะในศตวรรษที่ 21 อันได้แก่ ทักษะในกำรเรียนรู้ ทักษะชีวิต
และทักษะ IT
10. มีกำร AAR (after action review)
• ค�ำถำมหลักคือ โปรเจ็คนี้ได้อะไร
• ได้เรียนรู้อะไร ได้ทบทวนว่ำอยู่บันไดขั้นไหนเพื่อไปต่อ
11. พิสูจน์ได้ว่ำนักเรียนมีควำมก้ำวหน้ำในทักษะจริง เช่น มีเรื่องรำว (story) รำยงำน
12. ครูมีกำรประชุมกันเพื่อประเมิน PBL ที่ท�ำอยู่เพื่อพัฒนำปรับปรุง
110 111
