Page 68 - คู่มือ Executive Functions สำหรับครูปฐมวัย
P. 68
• บทบำทของคุณภำพควำมผูกพันที่มีต่อพัฒนำกำรของเด็ก ความผูกพันแบบปลอดภัยจะส่งผลอย่างไรต่อล�าดับขั้นของพัฒนาการ
ทางจิตใจ และทักษะสมอง EF
ควำมผูกพันแบบปลอดภัยจะส่งผลต่อพัฒนำกำรทำงจิตใจที่เป็นรำกฐำนของพัฒนำกำร
บทบาทของ ทั้ง 4 ด้ำน รวมถึงทักษะสมอง EF ที่แบ่งได้เป็น 5 ระยะ ตำมล�ำดับขั้นของพัฒนำกำร ดังนี้
คุณภาพความผูกพัน 1. ความปลอดภัย เป็นควำมรู้สึกขั้นพื้นฐำนทำง
ที่มีต่อพัฒนาการ ความปลอดภัย จิตใจที่เด็กต้องกำรจำกผู้เลี้ยงดู และจะพัฒนำต่อ
ด้านต่างๆ ที่ส�าคัญ (Safety) ไปเป็นควำมไว้เนื้อเชื่อใจ ซึ่งส�ำคัญต่อพัฒนำกำร
3 ประการ ได้แก่ ด้ำนอำรมณ์และสังคมของเด็กมำก รวมถึงกำร
พัฒนำทักษะสมอง EF เช่น กำรควบคุมอำรมณ์ ระยะที่ 5
กำรยั้งคิดไตร่ตรอง ระยะที่ 4 หนูมองเห็นบทบาทตนเอง
5 ขวบเป็นต้นไป
หนูเชื่อมั่นและประเมิน 5 ขวบเป็นต้นไป Self-Worth และเห็นคุณค่าในตัวหนู
ความสามารถ
ของหนูได้ Self-Esteem ระยะที่ 3
ฐานที่มั่นทางใจ 2. ฐานที่มั่นทางใจ เป็นที่ยึดเหนี่ยวทำงจิตใจให้ 4 – 5 ขวบ หนูรู้สึกดีในสิ่ง
(Safe Base) เด็กกล้ำที่จะไปเรียนรู้ และเผชิญโลกภำยนอก ระยะที่ 2 Self-Concept ที่เป็นตัวตนของหนู
ด้วยตนเอง ซึ่งส�ำคัญต่อพัฒนำกำรทำงร่ำงกำย หนูแยกแยะ
อำรมณ์จิตใจ สังคม และสติปัญญำ รวมถึงทักษะ ความต้องการ 18 เดือน – 4 ขวบ
สมอง EF เช่น กำรริเริ่มและลงมือท�ำ ควำมมุ่งมั่น ของหนูได้ Self-Awareness ระยะที่ 1
แบบอย่าง กำรยืดหยุ่นควำมคิด กำรวำงแผนและจัดกำรงำน แรกเกิด–18 เดือน หนูมีตัวตน
การท�างาน ให้ส�ำเร็จ Self-Recognition ในโลกใบนี้
ภายในจิตใจ
(Internal
Working Model)
3. แบบอย่างการท�างานภายในจิตใจ เป็นแบบอย่ำงควำมสัมพันธ์ที่เด็กใช้
ในกำรรับรู้ ตีควำม และท�ำควำมเข้ำใจกับควำมสัมพันธ์ของคนในโลกใบนี้
และใช้เป็นแบบอย่ำงในกำรมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น มีผลต่อกำรพัฒนำ
คุณภำพควำมผูกพันกับผู้อื่นต่อไปในอนำคต ซึ่งส�ำคัญต่อกำรพัฒนำด้ำน
อำรมณ์สังคมและสติปัญญำของเด็ก รวมถึงทักษะสมอง EF เช่น กำรติดตำม
ประเมินตนเอง กำรจดจ่อใส่ใจ กำรยืดหยุ่นควำมคิด
68 69
