สอบถามการใช้งานระบบ?

(02)913 - 7555 กด 4104

ฝ่ายบริการสมาชิกเว็บไซต์

4 วิธีพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ในนักเรียน

Benjamin Bloom นักจิตวิทยาการศึกษาชาวอเมริกัน ซึ่งเป็นผู้นำเสนอทฤษฎีการเรียนรู้ที่รู้จักกันในชื่อ Bloom’s Taxonomy ได้จัดอันดับ “ความคิดสร้างสรรค์” ให้เป็นทักษะขั้นสูงสุดของการเรียนรู้ เพราะบุคคลต้องใช้ทักษะความรู้ความเข้าใจอื่นๆ ตั้งแต่ขั้นต้น เริ่มจาก

1) การจดจำข้อมูลและคอนเซ็ปต์
2) การเข้าใจและอธิบายความคิดและคอนเซ็ปต์
3) การประยุกต์ใช้ในสถานการณ์ใหม่
4) การวิเคราะห์ สังเคราะห์ เชื่อมโยงความคิด
5) การประเมินและตัดสินใจ กว่าจะไปจนถึงขั้นสูงสุด คือ…
6) การคิดสร้างสรรค์ชิ้นงานใหม่

ความคิดสร้างสรรค์มักเริ่มต้นด้วยจินตนาการ และจากข้อมูลในอดีตก็ยืนยันให้เห็นว่า หลายสิ่งหลายอย่างที่มนุษย์เราเคยจินตนาการไว้ กลายเป็นเรื่องจริงขึ้นได้ในภายหลัง ตัวอย่างเช่น ตั้งแต่ช่วงกลางศตวรรษที่ 1800 นักคณิตศาสตร์หญิงชาวอังกฤษ Augusta Ada King ได้จินตนาการถึงเครื่องจักรที่ใช้ในการวิเคราะห์คณิตศาสตร์ (ซึ่งต่อมาก็กลายมาเป็นเครื่องคอมพิวเตอร์นั่นเอง) และเธอเป็นคนที่นำเสนอ Algorithm ชุดแรกของโลก และวันนี้ โลกของเราก็ถูกครอบครองโดยเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ที่ล้อมรอบตัว บางคนจึงยกย่องเธอ ให้เป็นโปรแกรมเมอร์คนแรกของโลก

หรือในปี พ.ศ. 2509 Gene Roddenberry จินตนาการถึงเครื่องสื่อสารแบบไร้สาย อีก 30 ปีต่อมา Motorola ก็ได้ผลิตเครื่องสื่อสารไร้สายนั้นขึ้นในปี 2539 ได้จริงๆ 

สำคัญ เมื่อเข้าสู่โลกศตวรรษที่ 21 ซึ่งกำลังเผชิญกับสถานการณ์ที่ซับซ้อนคลุมเครือที่สุด ความคิดสร้างสรรค์ก็เป็นคุณลักษณะที่ต้องการมากที่สุด เพราะวิธีการเก่าๆที่มนุษย์เราเคยใช้แก้ปัญหามาตลอดหลายร้อยปี อาจจะใช้แก้ปัญหายากๆในศตวรรษนี้ไม่ได้แล้ว  

ถ้าพิจารณาในมุมของส่วนบุคคล ความคิดสร้างสรรค์ก็มักเกี่ยวข้องกับอารมณ์ มนุษย์เราให้คุณค่ากับดนตรี ความบันเทิง เทคโนโลยี เราซาบซึ้งและต้องการมัน ก็เพราะมันช่วยให้เราเข้าใจสิ่งต่างๆชัดเจนขึ้น  และทำให้ชีวิตดูง่ายขึ้น

สำหรับเด็ก ไม่มีอะไรที่จะพอใจและเติมเต็มความรู้สึกอิ่มใจได้ เท่ากับการได้แสดงตัวตนอย่างเปิดกว้างและไม่ถูกตัดสิน ความสามารถในการสร้างสรรค์บางสิ่งบางอย่างขึ้น จากความรู้สึกและประสบการณ์ที่ตนเองได้รับในช่วงปฐมวัย เป็นทั้งการสะท้อนสุขภาพทางจิตใจที่เข้มแข็งของเด็ก และเสริมสร้างพลังความคิดสร้างสรรค์ของเด็กไปด้วย แล้วความคิดสร้างสรรค์ที่เกิดขึ้นใหม่ ก็จะกลับไปหล่อเลี้ยงการเติบโตทางจิตใจของเด็กๆอีก ทำให้พวกเขามีความพยายามที่จะทดลองความคิดใหม่ๆ วิธีคิดใหม่ๆ การแก้ปัญหาใหม่ๆต่อไป จนเกิดเป็นเอกลักษณ์โดดเด่นเฉพาะตัวของเด็กๆ ผลงานของความคิดสร้างสรรค์ของเด็กๆ ก็จะช่วยให้ผู้ใหญ่ พ่อแม่ หรือครูเรียนรู้ว่าเด็กกำลังคิด หรือรู้สึกอย่างไร

ให้โอกาสแก่ความคิดสร้างสรรค์ของเด็ก

จัดกิจกรรมที่เด็กสนใจ  พ่อแม่ผู้ปกครองและคุณครูต้องเรียนรู้ที่จะรับฟัง สังเกต อย่างตั้งใจว่า เด็กๆ พูดอะไร สนใจอะไร  เพื่อที่เราจะได้คิดออกแบบหรือจัดกิจกรรมให้ตอบสนองความสนใจของเด็กๆได้

จัดกิจกรรมที่ใช้วัสดุอุปกรณ์และประสบการณ์ที่หลากหลาย เพราะการสร้างสรรค์นั้น ไม่ได้หมายถึงเพียงการวาดรูปหรือเล่นดนตรีเท่านั้น  แต่หมายถึงการคิดค้นสร้างสรรค์ได้ในกิจกรรมทุกสิ่งทุกอย่าง ไม่ว่า การถ่ายภาพ งานประดิษฐ์ งานวิทยาศาสตร์ งานครัว งานซ่อมแซม ฯลฯ เพราะความเป็นไปได้ในการสร้างสรรค์นั้นไม่มีข้อจำกัด

ต้องให้เวลาแก่การสร้างสรรค์เพียงพอ เพราะเด็กต้องการเวลาที่จะคิด วางแผน ออกแบบ ลงมือทำ ทดลอง รวมถึงการทบทวนความคิดของพวกเขา  ดังนั้น หากอยากเห็นความคิดสร้างสรรค์เกิดขึ้น ต้องไม่เร่งเด็กจนเกินไป  ให้เวลาแก่ความคิดและความรู้สึกของเขาได้เติบโตงอกงาม และเมื่อเด็กๆทำงานเสร็จ ก็ควรมีเวลาให้เด็กๆได้นำเสนอ และแลกเปลี่ยนความคิดกัน 

ให้เด็กได้รับประสบการณ์ที่แตกต่าง เด็กๆควรได้รับโอกาสที่จะร่วมงานสร้างสรรค์กับคนต่างวัฒนธรรม ต่างชาติพันธุ์ เพื่อจะเรียนรู้และนำเอาความหลากหลายมาพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ ยิ่งได้โอกาสสัมผัสคนหรือประสบการณ์ที่แตกต่างมากเท่าใด การนำเอาความแตกต่าง มาพัฒนาสร้างสรรค์และแสดงออกซึ่งความคิดของตน  ก็จะยิ่งมีพื้นที่ที่เปิดกว้างเท่านั้น  

ให้ความสำคัญกับกระบวนการ ไม่ใช่ผลลัพธ์ เด็กอาจจะต้องใช้เวลานานในการสำรวจ การเลือกวิธีการหรืออุปกรณ์ อาจคิดกลับไปกลับมา อาจทดลองหลายครั้ง ซึ่งในทุกกระบวนการนั้นเด็กกำลังสะสมการเรียนรู้และการค้นพบตนเอง ผู้ใหญ่ควรชื่นชมและสนับสนุนความพยายามของพวกเขา อย่าเร่งเอาแต่ผลลัพธ์จนละเลยกระบวนการ

ความคิดสร้างสรรค์ของเด็ก ต้องไม่ถูกนำมาล้อเลียน ไม่ว่าเด็กๆจะแสดงออกความคิดและความรู้สึกของตนเองออกมาอย่างไร  พวกเขาก็ควรได้รับการยอมรับ ชื่นชม และเคารพทั้งสิ้น ไม่ควรมีการตัดสินถูก-ผิดทั้งสิ้น เพื่อหล่อเลี้ยงความอยากสร้างสรรค์ให้คงอยู่ต่อไป


อ้างอิง

  • BEN JOHNSON, 4 Ways to Develop Creativity in Students, HTTPS://WWW.EDUTOPIA.ORG/ARTICLE/4-WAYS-DEVELOP-CREATIVITY-STUDENTS), 2019
  • SIR KEN ROBINSON AND LOU ARONICA, CREATIVE SCHOOLS: THE GRASSROOTS REVOLUTION THAT’S TRANSFORMING EDUCATION, 2016
  • POWER OF CREATIVE PLAY | IMAGINATION.ORG
บทความก่อนหน้านี้โรงเรียนที่ทุกคนมีส่วนร่วม
บทความถัดไปCreative Play (1)

Related Articles

นางกษมน มังคละคีรี ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านกลางนาเดื่อ จ.สกลนคร

โรงเรียนบ้านกลางนาเดื่อเป็นโรงเรียนในโครงการโรงเรียนพัฒนาตนเอง (TSQP) ผอ.กษมน ได้รับการแนะนำให้รู้จักเรื่องEF จากอาจารย์วิเชียร ไชยบัง โรงเรียนลำปลายมาศพัฒนา แล้วศึกษาเพิ่มเติมทางอินเทอร์เน็ตและเข้าอบรมกับสถาบันRLG เมื่อเดือนเมษายน 2564 โดยให้ครูปฐมวัยในโรงเรียนเข้ารับการอบรมด้วย ซึ่งเป็นครูที่จบเอกปฐมวัยมาโดยตรง และมีความมุ่งมั่นที่จะนำความรู้สู่การปฏิบัติในชั้นเรียน เมื่อตระหนักถึงความสำคัญของ EF ตรงกัน ผอ.กษมนจึงให้ความสนับสนุนอย่างเต็มที่ ให้ครูปฐมวัยได้จัดการเรียนการสอนส่งเสริม EF โดยไม่ได้รอความเห็นชอบจากศน.เขตพื้นที่ฯ เพราะเห็นว่า EF เป็นความรู้ที่สอดคล้องกับหลักการศึกษาปฐมวัยอยู่แล้ว สามารถบูรณาการไปกับการส่งเสริมพัฒนาการ...

นางเปรมศิริ เนื้อเย็น ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านหนองบ้วย ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบ้วย  จ.เพชรบุรี

ผอ.เปรมศิริได้รับการแนะนำให้รู้จักเรื่อง EFจากศึกษานิเทศน์เขตพื้นที่การศึกษาเพชรบุรีเขต 2 และ ศน.เชิญชวนให้เข้ารับการอบรมความรู้ EF กับสถาบัน RLG แล้วนำความรู้ EF มาขยายสู่ครูปฐมวัยในโรงเรียนให้ครูได้ส่งเสริมEF เด็กผ่านโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย เนื่องจากมีความสอดคล้องกัน โดยบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยส่งเสริมให้เด็กได้คิดวิเคราะห์ เรียนรู้จากการลงมือทำ นอกจากนั้นยังวางแผนจะเชื่อมโยงความรู้ EF ไปสู่ครูในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบ้วย เพื่อเป็นการปูพื้นฐาน EF ให้เด็กจากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่จะมาเรียนต่ออนุบาล 3 ที่โรงเรียนบ้านหนองบ้วย ทำให้เด็กได้รับการพัฒนา...

นายทวิต ราษี ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านป้อมประชานุกูล จ.สุโขทัย

ผอ.ทวิต ราษี มีประสบการณ์บริหารโรงเรียนขนาดเล็กที่มีระดับชั้นปฐมวัยมานานโดยมีความตั้งใจในการพัฒนาอนุบาลให้มีคุณภาพเพราะเป็นการสร้างรากฐานให้เด็กไปจนโต และมีความสนใจในเรื่องพัฒนาการเด็ก เมื่อเข้าร่วมอบรมเรื่อง EF จากสถาบัน RLG ก็ได้เข้าใจว่าพัฒนาการของเด็กนั้นเกิดจากการทำงานของสมอง และยังเห็นว่าเรื่อง EF มีความสอดคล้องกับโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยที่โรงเรียนบ้านป้อมประชานุกูลดำเนินการอยู่ จึงสนใจที่จะขับเคลื่อนความรู้ EF ในโรงเรียน(ที่เพิ่งเข้ามาบริหาร) ผอ.ทวิตนำความรู้ EF มาถ่ายทอดแก่ครู ให้ครูนำความรู้ EF บูรณาการกับโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยซึ่งเป็นการเรียนรู้แบบโครงงาน เพียงครูเปลี่ยนวิธีการ ไม่ใช่ครูสั่งให้เด็กทำ แต่ให้เด็กได้คิดได้ทำด้วยตัวเอง...

ทิ้งคำตอบไว้

Please enter your comment!
Please enter your name here

Stay Connected

74,430แฟนคลับชอบ
- โครงการ “สื่อเพื่อฟื้นฟูการพัฒนาเด็กปฐมวัย ในวิถีชีวิตใหม่” -
- EF Development Tools -

Latest Articles

นางกษมน มังคละคีรี ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านกลางนาเดื่อ จ.สกลนคร

โรงเรียนบ้านกลางนาเดื่อเป็นโรงเรียนในโครงการโรงเรียนพัฒนาตนเอง (TSQP) ผอ.กษมน ได้รับการแนะนำให้รู้จักเรื่องEF จากอาจารย์วิเชียร ไชยบัง โรงเรียนลำปลายมาศพัฒนา แล้วศึกษาเพิ่มเติมทางอินเทอร์เน็ตและเข้าอบรมกับสถาบันRLG เมื่อเดือนเมษายน 2564 โดยให้ครูปฐมวัยในโรงเรียนเข้ารับการอบรมด้วย ซึ่งเป็นครูที่จบเอกปฐมวัยมาโดยตรง และมีความมุ่งมั่นที่จะนำความรู้สู่การปฏิบัติในชั้นเรียน เมื่อตระหนักถึงความสำคัญของ EF ตรงกัน ผอ.กษมนจึงให้ความสนับสนุนอย่างเต็มที่ ให้ครูปฐมวัยได้จัดการเรียนการสอนส่งเสริม EF โดยไม่ได้รอความเห็นชอบจากศน.เขตพื้นที่ฯ เพราะเห็นว่า EF เป็นความรู้ที่สอดคล้องกับหลักการศึกษาปฐมวัยอยู่แล้ว สามารถบูรณาการไปกับการส่งเสริมพัฒนาการ...

นางเปรมศิริ เนื้อเย็น ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านหนองบ้วย ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบ้วย  จ.เพชรบุรี

ผอ.เปรมศิริได้รับการแนะนำให้รู้จักเรื่อง EFจากศึกษานิเทศน์เขตพื้นที่การศึกษาเพชรบุรีเขต 2 และ ศน.เชิญชวนให้เข้ารับการอบรมความรู้ EF กับสถาบัน RLG แล้วนำความรู้ EF มาขยายสู่ครูปฐมวัยในโรงเรียนให้ครูได้ส่งเสริมEF เด็กผ่านโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย เนื่องจากมีความสอดคล้องกัน โดยบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยส่งเสริมให้เด็กได้คิดวิเคราะห์ เรียนรู้จากการลงมือทำ นอกจากนั้นยังวางแผนจะเชื่อมโยงความรู้ EF ไปสู่ครูในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านหนองบ้วย เพื่อเป็นการปูพื้นฐาน EF ให้เด็กจากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่จะมาเรียนต่ออนุบาล 3 ที่โรงเรียนบ้านหนองบ้วย ทำให้เด็กได้รับการพัฒนา...

นายทวิต ราษี ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านป้อมประชานุกูล จ.สุโขทัย

ผอ.ทวิต ราษี มีประสบการณ์บริหารโรงเรียนขนาดเล็กที่มีระดับชั้นปฐมวัยมานานโดยมีความตั้งใจในการพัฒนาอนุบาลให้มีคุณภาพเพราะเป็นการสร้างรากฐานให้เด็กไปจนโต และมีความสนใจในเรื่องพัฒนาการเด็ก เมื่อเข้าร่วมอบรมเรื่อง EF จากสถาบัน RLG ก็ได้เข้าใจว่าพัฒนาการของเด็กนั้นเกิดจากการทำงานของสมอง และยังเห็นว่าเรื่อง EF มีความสอดคล้องกับโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยที่โรงเรียนบ้านป้อมประชานุกูลดำเนินการอยู่ จึงสนใจที่จะขับเคลื่อนความรู้ EF ในโรงเรียน(ที่เพิ่งเข้ามาบริหาร) ผอ.ทวิตนำความรู้ EF มาถ่ายทอดแก่ครู ให้ครูนำความรู้ EF บูรณาการกับโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยซึ่งเป็นการเรียนรู้แบบโครงงาน เพียงครูเปลี่ยนวิธีการ ไม่ใช่ครูสั่งให้เด็กทำ แต่ให้เด็กได้คิดได้ทำด้วยตัวเอง...

นายสวัสดิ์ เมฆสุนทร  ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านหนองโพธิ์ จ.นครราชสีมา 

ผอ.สวัสดิ์ได้รับการแนะนำจากอาจารย์วิเชียร ไชยบัง โรงเรียนลำปลายมาศพัฒนา ให้รู้จัก EF รวมทั้งได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่อง EF ในการประชุมเครือข่ายโรงเรียนพัฒนาตนเอง(TSQP)อยู่เสมอ และเข้ารับการอบรมกับสถาบัน RLG เพิ่มเติม  แล้วเห็นว่า EF เป็นความรู้พื้นฐานหรือความรู้ปฐมบทที่พ่อแม่ผู้ปกครองไม่ว่าสถานะใดควรต้องรู้ ไม่ใช่เฉพาะผู้ปกครองชนชั้นกลางขึ้นไปที่มีความรู้ หรือเป็นความรู้ในหมู่ครูอาจารย์หรือแพทย์เท่านั้น  ครอบครัวที่ด้อยโอกาสก็ควรต้องรู้ สรุปคือสังคมไทยควรต้องเรียนรู้เรื่อง EF เพื่อให้เด็กได้มีโอกาสพัฒนาอย่างเท่าเทียมกันจึงสนับสนุนให้ครูปฐมวัยในโรงเรียนได้รับการอบรม EF จากสถาบัน RLG และดำเนินการปรับสนามเด็กเล่นเพื่อให้เด็กได้เล่นอิสระอย่างปลอดภัยและมีความสุข...

นายจรูญ น้อยสำราญ  ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านหนองบอน จ.ตราด

โรงเรียนบ้านหนองบอนเป็นโรงเรียนหนึ่งในเครือข่ายโรงเรียนพัฒนาตนเอง (TSQD) กสศ.ซึ่งทำให้ผอ.จรูญได้เริ่มรู้จัก EF แล้วทำให้อยากรู้ว่า EF คืออะไร เมื่อพบว่าสถาบัน RLG มีการอบรมเรื่องนี้จึงสมัครเข้ารับอบรมพร้อมครูอนุบาล 2 คน  แล้วได้เห็นว่า EF เป็นคำตอบเรื่องการพัฒนาเด็กให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ และการพัฒนาเด็กให้เต็มศักยภาพ จึงนำความรู้ EF มาถ่ายทอดให้ครูในโรงเรียน โดยใช้สื่อจากสถาบันRLG ให้ครูเรียนรู้ และมอบหมายให้รองผอ.ติดตามการดำเนินการขับเคลื่อนความรู้ EF สู่การปฏิบัติในชั้นเรียนอนุบาล...