Page 198 - คู่มือ Executive Functions สำหรับครูปฐมวัย
P. 198
โอกาสที่เด็กได้รับจากการเล่นอิสระ ทักษะสมอง EF โอกาสที่เด็กได้รับจากการเล่นอิสระ ทักษะสมอง EF
• กำรเล่นมีควำมยืดหยุ่น ปรับเปลี่ยน ไปตำม • ยืดหยุ่นควำมคิด • ระหว่ำงที่เด็กเล่น สิ่งที่เห็นได้ชัดเจน คือ กำรมุ่ง • จดจ่อใส่ใจ
สถำนกำรณ์และควำมต้องกำรของผู้เล่นและ (Shifting / Cognitive Flexibility) ควำมสนใจ มีสมำธิอยู่กับสิ่งที่เล่นอย่ำงต่อเนื่อง (Focus / Attention)
หำกมีเพื่อนร่วมเล่นด้วย กำรเล่นอำจมีกำรปรับ และจดจ่อได้เป็นระยะเวลำนำนกว่ำกำรท�ำกิจกรรม
เปลี่ยนเพื่อให้กำรเล่นสนุกสนำนยิ่งขึ้น หรือมี อื่นๆ เพรำะเป็นกำรจดจ่อที่เต็มไปด้วยหลำกหลำย
แรงบันดำลใจใหม่ อำรมณ์ในทำงบวก เช่น ควำมสนุกสนำน เพลิดเพลิน
ตื่นเต้น ท้ำทำย ภำคภูมิใจ
• เด็กมีกำรวำงแผนกำรเล่น จะท�ำอะไร ใช้อะไร • วำงแผนและจัดระบบด�ำเนินกำร
ประกอบกำรเล่น ชวนใครมำเล่นด้วย และระหว่ำง (Planning and Organizing) • ระหว่ำงที่เด็กเล่นจะเห็นว่ำเด็กได้มีกำรประเมิน • ติดตำม ประเมินตนเอง
เล่นอำจมีกำรปรับแผนเป็นระยะๆ หำกพบอุปสรรค ตนเองอยู่เป็นระยะว่ำจะเกินก�ำลังหรือไม่ ต้องหำ (Self – Monitoring)
หรือให้วิธีเล่นใหม่ๆ เพื่อให้กำรเล่นด�ำเนินไป เพื่อนมำช่วยหรือเปล่ำ สูงเกินกว่ำจะปีนไหม
อย่ำงลื่นไหล ต่อเนื่อง หรือสนุกสนำนท้ำทำยยิ่งขึ้น กำรเล่นช่วยให้เด็กได้ตรวจสอบตัวเอง รู้จุดอ่อน
จุดแข็ง ทักษะที่ต้องฝึกฝนเพิ่มเติม เพื่อให้กำรเล่น
• ในระหว่ำงกำรเล่นย่อมต้องเกิดอุปสรรคระหว่ำง • ควบคุมอำรมณ์ ของตนดีขึ้นหรือประสบควำมส�ำเร็จ
ทำงที่อำจท�ำให้เด็กรู้สึกผิดหวัง ล้มเหลว หรือ มี (Emotional Control)
ควำมขัดแย้งกับเพื่อน แต่เด็กจะพยำยำมอดทน
อดกลั้นและหำวิธีกำรที่จะผ่ำนอุปสรรคเพื่อให้
กำรเล่นยังคงด�ำเนินต่อไปได้
• เด็กเรียนรู้ที่จะยับยั้งชั่งใจ และปรับเปลี่ยนกำรเล่น • ยับยั้งชั่งใจ คิดไตร่ตรอง
เมื่อเห็นว่ำกำรเล่นอำจจะท�ำให้เกิดปัญหำ หรือ (Inhibitory Control)
ท�ำให้ต้องยุติกำรเล่น ท�ำให้ครูหรือเพื่อนคนอื่นไม่
พอใจ เช่น เสียงดังมำก เฉอะแฉะเกินไป แม้จะ
เห็นว่ำกำรเล่นเช่นนั้นช่ำงสนุกเหลือเกิน
198 199