Page 210 - คู่มือ Executive Functions สำหรับครูปฐมวัย
P. 210
วัย 3-5 ปี บูรณาการระหว่างคณิตศาสตร์และการฟังค�าสั่ง โอกาสที่เด็กได้รับจากการท�ากิจกรรม ทักษะสมอง EF
ที่มีล�าดับขั้นตอน (Instruction Game)
• เด็กได้ส�ำรวจสิ่งต่ำงๆที่ครูเตรียมมำไว้ให้ • จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
ก่อนที่จะเล่นเกมกับครู
วัตถุประสงค์
• เพื่อให้เด็กมีสมำธิในกำรฟัง • เด็กต้องใช้ควำมตั้งใจจดจ่อและจดจ�ำใน • จดจ่อ ใส่ใจ (Focus/Attention)
• เพื่อให้ได้จดจ�ำค�ำสั่งอย่ำงเป็นล�ำดับขั้นตอนเพื่อน�ำไปปฏิบัติได้ กำรฟังค�ำสั่งอย่ำงต่อเนื่องจนจบ เพื่อที่จะ จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
• เพื่อให้ได้คิดวิเครำะห์ค�ำสั่งที่มีลักษณะทั้งเป็นค�ำสั่งปลำยเปิดและ ปฏิบัติได้อย่ำงถูกต้อง ยั้งคิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control)
ค�ำสั่งปลำยปิด
• เพื่อให้มีควำมกล้ำที่จะท�ำตำมสิ่งที่ตนเองคิด (วิเครำะห์ตำมค�ำสั่ง) • เด็กได้ปฏิบัติตำมโดยอำศัยทั้งควำมจ�ำ • จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
• เพื่อให้เด็กเข้ำใจเรื่องจ�ำนวน ขนำด ต�ำแหน่ง และควำมหมำยของค�ำบุพบท กำรตีควำม และตัดสินใจปฏิบัติอย่ำงอิสระ ยืดหยุ่นควำมคิด (Shift/Cognitive Flexibility)
• เพื่อให้เด็กรู้สึกสนุกกับกำรเรียนรู้คณิตศำสตร์ ภำษำและมิติสัมพันธ์ ผ่ำนค�ำถำมทั้งปลำยปิดและปลำยเปิด เช่น ยั้งคิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control)
“หยิบหมูตัวใหญ่ที่สุดวำงข้ำงนอกตะกร้ำ” จดจ่อ ใส่ใจ(Focus/Attention)
กระบวนการ/วิธีการ
• ครูให้เด็กๆ ส�ำรวจสิ่งของที่ครูจัดเตรียมมำว่ำมีอะไรบ้ำง (กำรจัดเตรียม ข้อควรระวัง
จะต้องค�ำนึงถึงค�ำสั่งที่จะใช้ เช่น ถ้ำมีค�ำสั่งว่ำ“หยิบหมูตัวที่ใหญ่ที่สุด”
แสดงว่ำจะต้องจัดเตรียมหมูที่มีขนำดไม่น้อยกว่ำสองขนำด หรือถ้ำ • ต้องมั่นใจว่ำเด็กมีประสบกำรณ์หรือเข้ำใจในค�ำคุณศัพท์หรือค�ำวิเศษณ์ต่ำงๆ ที่ใช้เป็นค�ำสั่ง
มีค�ำสั่งให้หยิบไข่ 5 ฟอง แสดงว่ำครูควรจัดเตรียมไข่ในจ�ำนวนที่ต้อง • ส�ำหรับเด็กเล็กให้เริ่มต้นจำกค�ำสั่งที่ยังไม่ซับซ้อน แต่เมื่อมีประสบกำรณ์และมีควำมพร้อม
มำกกว่ำ 5 ฟอง เป็นต้น) มำกขึ้นก็สำมำรถเพิ่มควำมท้ำทำยได้ เช่น เริ่มต้นจำก “หยิบหมูวำงไว้ในตะกร้ำ” เป็น “หยิบ
• ครูชวนให้เด็กเล่นเกมฟังค�ำสั่ง โดยมีค�ำสั่งทีละขั้นตอนดังนี้ หมูตัวใหญ่ที่สุดวำงไว้ในตะกร้ำ” หรือ “หยิบหมูตัวที่ใหญ่ที่สุดวำงไว้ในตะกร้ำและหยิบหมู
(ตัวอย่ำงค�ำสั่งนี้เหมำะส�ำหรับเด็ก 3 – 5 ปี) ตัวเล็ก 2 ตัววำงไว้นอกตะกร้ำ”
1. หยิบไข่ 5 ฟองไปวำงในตะกร้ำ • หำกเด็กยังไม่สำมำรถปฏิบัติได้ตำมค�ำสั่ง ให้ครูพูดทวนค�ำสั่งให้ฟังอย่ำงชัดเจนอีกครั้ง หรือ
2. หยิบหมูตัวใหญ่ที่สุดวำงข้ำงนอกตะกร้ำ หำกปฏิบัติไม่ตรงกับค�ำสั่ง เช่น หยิบไข่ไม่ตรงตำมจ�ำนวนที่ครูบอก ให้ครูชวนเด็กนับจ�ำนวน
3. หยิบหมูตัวเล็กที่สุดวำงบนหลังช้ำงตัวใหญ่ ไข่ด้วยตัวเองอีกครั้ง เพื่อจะได้รู้สำเหตุที่แท้จริงว่ำอุปสรรคคือกำรฟัง หรือกำรนับจ�ำนวนที่
4. หยิบฮิปโป 2 ตัววำงตรงไหนก็ได้ ยังไม่แม่นย�ำ
สื่อ/อุปกรณ์ กิจกรรมเพิ่มเติม
• ไข่ 10 ฟอง พร้อมถำดเก็บไข่ • ครูสำมำรถน�ำลักษณะของเกมฝึกกำรฟังค�ำสั่งไปใช้กับกำรทบทวนในเรื่องอื่นๆ เช่น เรื่อง
• ตะกร้ำเปล่ำ ของสี รูปทรง คุณลักษณะ หรือกำรล�ำดับเหตุกำรณ์จำกในนิทำน เป็นต้น
• ตัวสัตว์จ�ำลอง (ชนิด ขนำด และจ�ำนวนมำกกว่ำที่มีในค�ำสั่ง) • กิจกรรมที่ได้ประโยชน์เช่นเดียวกัน : เกมลมเพลมพัด เกมปลำเล็กปลำใหญ่ เกม Simon
• โจทย์ค�ำสั่ง Says เป็นต้น
210 211
