Page 232 - คู่มือ Executive Functions สำหรับครูปฐมวัย
P. 232
วัย 3-6 ปี เล่นรถ เล่นสี มีความสุขกับเพื่อนๆ โอกาสที่เด็กได้รับจากการท�ากิจกรรม ทักษะสมอง EF
วัตถุประสงค์ • เด็กได้เลือกรถของตัวเองอย่ำงอิสระ • ริเริ่มลงมือท�ำ (Initiating)
• ได้แบ่งปันกำรใช้พื้นที่ในกำรท�ำกิจกรรมร่วมกับเพื่อนๆ ยืดหยุ่นควำมคิด (Shift/Cognitive Flexibility)
• ได้ทดลองกำรพำรถไปในทิศทำงต่ำงๆ และสังเกตติดตำมผลที่เกิดขึ้น • เด็กได้เรียนรู้กำรใช้พื้นที่ร่วมกันกับเพื่อน • จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
• รู้หลบ รู้หลีก ไม่ให้รถชนกัน และเรียนรู้ที่จะดูแลกันและกันผ่ำนกำร ยืดหยุ่นควำมคิด (Shift/Cognitive Flexibility)
• สนุกและเพลิดเพลิน และรู้สึกดีที่ได้ท�ำกิจกรรมร่วมกับเพื่อนๆ ยอมรับและดูแลกำรเล่นให้เป็นไปตำม จดจ่อ ใส่ใจ (Focus/Attention)
กติกำข้อตกลง โดยเริ่มจำกกำรเล่นบนโต๊ะ ยั้งคิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control)
กระบวนการ/วิธีการ โดยที่ยังไม่มีสี จนมีกำรเพิ่มสีเข้ำมำ ควบคุมอำรมณ์ (Emotional Control)
• ครูแบ่งกลุ่มเด็กประมำณกลุ่มละ 3 – 4 คน หรือหำกเป็นโต๊ะขนำดใหญ่ ขณะเล่นเด็กได้มีโอกำสเห็นทิศทำงของ ติดตำมประเมินตนเอง (Self - Monitoring)
ก็สำมำรถเพิ่มจ�ำนวนเด็กได้ตำมควำมเหมำะสม เส้นสีที่ปรำกฏขึ้นจำกกำรที่เด็กแล่นรถ
• ครูให้เด็กเลือกรถ (จ�ำลอง) คนละ 1 คัน ทดลองเล่นบนโต๊ะที่ปูด้วยกระดำษ
โดยมีกติกำว่ำจะขับรถไปทำงไหนก็ได้บนโต๊ะแต่ต้องระวังไม่ให้รถชนกัน • เด็กได้อิสระในกำรเล่นและดูแลก�ำกับตัวเอง • ริเริ่มลงมือท�ำ (Initiating)
• ครูหยดสีโปสเตอร์ลงบนกระดำษ โดยสมมติว่ำเป็นโคลนและชวนเด็ก ให้เป็นไปตำมข้อตกลง โดยไม่มีกำรแทรกแซง จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
จินตนำกำรว่ำเรำจะขับรถลุยโคลนกัน แต่ยังคงรักษำกติกำคือขับรถ จำกครู ยั้งคิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control)
ยืดหยุ่นควำมคิด (Shift/Cognitive Flexibility)
ไม่ให้ชนกัน และก่อนที่จะหมดเวลำครูจะให้สัญญำณเตือนเพื่อให้เด็ก จดจ่อ ใส่ใจ (Focus/Attention)
น�ำรถที่เล่นสีไปล้ำง ติดตำมประเมินตนเอง (Self - Monitoring)
• ครูท�ำหน้ำที่เป็นผู้สังเกตกำรเล่นและคอยเติมสีตำมสมควร วำงแผนจัดระบบด�ำเนินกำร (Planning and Organizing)
ควบคุมอำรมณ์ (Emotional Control)
หมายเหตุ
กำรท�ำงำนกลุ่ม ควรเริ่มหลังจำกที่เด็กได้มีโอกำสท�ำงำนอย่ำงอิสระคนเดียว • เด็กรู้จักที่จะยุติกำรเล่น เมื่อได้ยินสัญญำณ • จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
และได้ท�ำเป็นคู่ โดยครูบอกกล่ำวล่วงหน้ำว่ำวันนี้เด็กๆ จะได้ท�ำงำนร่วมกันกับ พร้อมกับรับผิดชอบที่จะน�ำรถไปล้ำงเพื่อ ยั้งคิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control)
เพื่อนบนกระดำษแผ่นเดียวกัน จำกนั้นจึงเพิ่มจ�ำนวนคนในกำรท�ำงำนเป็นกลุ่ม เป็นกำรเตรียมพร้อมให้กับเพื่อนกลุ่มอื่น ควบคุมอำรมณ์ (Emotional Control)
ที่จะมำเล่นต่อไป ยืดหยุ่นควำมคิด (Shift/Cognitive Flexibility)
สื่อ/อุปกรณ์
• สีโปสเตอร์ พู่กัน ฟองน�้ำ และลูกกลิ้งทำสี กิจกรรมเพิ่มเติม
• กระดำษแผ่นใหญ่ส�ำหรับปูโต๊ะ • กำรท�ำงำนศิลปะ เช่น ระบำยสี วำดบนกระดำษแผ่นเดียวกัน ทั้งที่ไม่ได้มีเป้ำหมำยในผลงำนร่วมกัน เช่น
• รถของเล่น (มีปริมำณมำกกว่ำจ�ำนวนเด็ก เพื่อเปิดโอกำสให้เด็กมีสิทธิ กำรทดลองระบำยสีด้วยแปรงชนิดต่ำงๆ ร่วมกัน หรือกำรท�ำงำนอย่ำงมีเป้ำหมำยร่วมกัน เช่น วำดต่อเติม
ในกำรเลือก) สัตว์ประหลำดร่วมกัน
232 233
