Page 167 - Executive Functions ในเด็กวัย 7-12 ปี
P. 167
ขั้นของพัฒนาการทางด้านจิตสังคม
ภาพในหน้า 166 อธิบายทฤษฎี Psychosocial Development (พัฒนาการจิตสังคม)
ของ Erick Erickson ซึ่งบอกว่ามนุษย์จะพัฒนาได้ดีต้องมี 2 ส่วนที่ประสานกัน คือความ
ต้องการด้านจิตใจ กับความคาดหวังทางสังคม (psychosocial) จะต้องประสานกันให้ดี
Stages of Psychosocial Development
Infant มนุษย์ต้องผ่านด่านนี้ โดยต้องประสานความต้องการทางด้านจิตใจกับความคาดหวังของ
Toddler สังคมโดยรอบให้ได้ตั้งแต่ขวบปีแรก ถ้าได้รับการเลี้ยงดูมาดี ประสานความต้องการด้าน
Pre-schooler Integrity vs Despair จิตใจกับความคาดหวังทางสังคมได้ พัฒนาการด้านจิตสังคมจะเป็นบวก ถ้าได้รับการเลี้ยง
Grade-schooler Generativity vs Stagnation ดูไม่ดีเท่าที่ควร พัฒนาการด้านจิตสังคมจะเป็นไปในทางลบ ซึ่งในแต่ละขั้นของพัฒนาการ
Teenager นั้นจะมีช่วงวิกฤติอยู่ ถ้าไม่สามารถเอาชนะหรือผ่านไปได้จะเป็นปัญหาในการเอาชนะ
Young Adult Intimacy vs Isolation ช่วงวิกฤติในขั้นต่อๆ ไปด้วย และท�าให้เกิดความบกพร่องทางสังคม เป็นปัญหาทางจิตใจ
Middle-age Adult Identity vs Role Confusion มีผลต่อพฤติกรรมและบุคลิกภาพในภายหลัง เช่นในขั้นที่เรียกว่า Autonomy vs. Shame
Older Adult Industry vs Inferiority & Doubt นั้นอธิบายว่า ธรรมชาติของเด็กวัยหนึ่งขวบขึ้นไปต้องการเป็นตัวของตัวเอง
Initiative vs Guilt Increase in Complexity อยากท�าอะไรด้วยตัวเอง เพราะร่างกายเติบโตแล้ว แต่ถ้าไม่ได้รับการสนับสนุนจากคน
Autonomy vs Shame & Doubt รอบข้าง คือไม่ปล่อยให้ท�าอะไรด้วยตัวเอง จะเติบโตไปด้วยความสงสัยในศักยภาพ
Trust vs Mistrust ของตัวเอง ละอายใจในตัวเอง ไม่มั่นใจในตัวเอง ศักยภาพของเด็กก็จะออกมาเป็นด้านลบ
(ผศ.วิริยาภรณ์ อุดมระติ)
Proposed by Erik Erikson
ส�าหรับเด็กวัยประถม อยู่ในขั้นของ Industry vs. Inferiority ช่วงวัยนี้เรียกกันว่าเป็น
วัย Industry เนื่องจากศักยภาพร่างกายพร้อมแล้ว จึงขยันขันแข็ง อยากค้นคว้า อยากรู้
อยากเห็น ท�าสิ่งต่างๆ อย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย แต่หากไม่ได้รับการสนับสนุนให้ท�า ให้ค้นคว้า
ให้ลอง ผู้ใหญ่เข้มงวด ควบคุม ก็จะท�าให้เด็กคิดว่าเขาไม่เคยท�าอะไรประสบความส�าเร็จเลย
Integrity vs Despair & society
ดังนั้นแทนที่จะรู้สึกว่าตัวเองท�าได้ท�าส�าเร็จ ก็จะกลายเป็นตรงข้ามคือมีปมด้อยในใจ
Generativity vs Stagnation & kids
(Inferiority) ขั้นของ Industry นี้ส�าคัญมาก เป็นขั้นที่เด็กต้องได้รู้แล้วว่าตัวเองมีความสามารถ
Intimacy vs Isolation & partner อะไรซึ่งจะเริ่มพัฒนาเป็น self-concept ของตัวเองต่อไป (ผศ.วิริยาภรณ์ อุดมระติ)
Identity vs Identity diffusion and peers
อีริคสันบอกว่า สิ่งที่เป็นด้านบวกที่อยู่ข้างหน้า เช่น Trust (Trust vs. Mistrust) นั้นเป็น
Industry vs Inferiority and school
สิ่งที่จะต้องพัฒนา เพราะเป็นสัจจะของมนุษย์ทุกคน ถ้าท�าให้เด็กคนหนึ่ง trust ได้ จะพัฒนา
Autonomy vs Shame & Doubt and other family ให้เด็กเป็นคนที่มีความหวัง (hope) เมื่อมีความหวังก็จะเกิด will มีความมุ่งมั่นตั้งใจต่อไป
Initiative vs Guilt and sibling เมื่อก้าวขึ้นไปสู่ขั้นของ autonomy ที่มีความรู้สึกว่าเป็นอิสระ สามารถท�าอะไรด้วยตัวเองได้
แล้วเมื่อพัฒนาไปสู่ขั้น initiative มีความริเริ่มสร้างสรรค์แล้ว ก็จะมีเป้าหมายมีจุดมุ่งหมาย
Basic trust vs Mistrust Parents
ของตัวเอง initiate อย่างมีเป้าหมายต่อไป (ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ปนัดดา ธนเศรษฐกร)
Individual Change Increasing complexity Environmental Change
source: http://emotional-intelligence-training.weebly.com/8 stages-arrested-social-intelligence-development.html.
166 167