Page 96 - Executive Functions ในเด็กวัย 7-12 ปี
P. 96
พัฒนาการของ EF/SR
พัฒนาการของ EF/SR เริ่มตั้งแต่เกิดในขวบปีแรกและพัฒนาอย่างมากในช่วงอายุ
3-5 ปี ทักษะสมอง EF อย่างง่ายเป็นพื้นฐานในการพัฒนาทักษะสมอง EF ที่ซับซ้อน
และยากยิ่งขึ้นไป EF/SR จะพัฒนาอย่างต่อเนื่องในอัตราที่ลดลงในช่วงประถม และจะ • สามารถแก้ปัญหาอย่างมีสติได้
พัฒนาอย่างมากอีกช่วงหนึ่งคือช่วงวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ตอนต้น • เปลี่ยนความสนใจจดจ่อจากกฎเกณฑ์หนึ่ง
ในการสร้างวงจรประสาทที่เกี่ยวข้องกับ EF/SR นั้น ในช่วงขวบปีแรกสมองส่วน เด็กอายุ 5 ปี ไปยังอีกกฎเกณฑ์หนึ่งได้
หน้าสุดจะค่อยๆ เชื่อมโยงกับสมองส่วนอื่นๆ ที่อยู่ทางด้านหลัง วงจรประสาทเหล่านี้ ควรจะมีการพัฒนา • สามารถยับยั้งพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมและท�าเป็นอัตโนมัติได้
เกิดขึ้นและค่อยๆ พัฒนาจนหลอมรวมเชื่อมโยงกันมากขึ้น จากนั้นในช่วงวัยรุ่นจนถึง EF/SR มากขึ้นไปอีก • สามารถท�างานที่มีหลายขั้นตอนได้
วัยผู้ใหญ่ตอนต้น วงจรประสาทเหล่านี้จะถูกปรับปรุงให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นอีกครั้ง เด็กวัยนี้ควร... • สามารถวางแผนงานโดยคิดไตร่ตรองอย่างรอบคอบได้
ก่อนที่จะเสร็จสิ้นกระบวนการพัฒนาสมองที่เกี่ยวข้องกับการคิดที่น�าเราไปสู่ความส�าเร็จ
• รู้จักคิดในบริบทของคนอื่นได้
ปัจจัยที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการของ EF/SR
ปัจจัยที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการของ EF/SR คือ ปัจจัยด้านพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม
ประสบการณ์ การได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน ความไม่เครียด การมีปฏิสัมพันธ์
ทางสังคมที่ดีระหว่างเด็กกับคนที่เลี้ยงดู พ่อแม่ที่เอาใจใส่ดูแลลูกด้วยความรักความ
เมตตา จะช่วยให้เด็กพัฒนาทักษะสมอง EF ได้อย่างเต็มศักยภาพ ในทางตรงกันข้าม อย่างไรก็ตาม ทักษะเหล่านี้จะค่อยๆ ก่อเกิดขึ้นได้ โดยต้องอาศัยการฝึกฝน
ความยากจน การใช้ความรุนแรงในการสอนเด็ก สิ่งแวดล้อมที่ขาดปฏิสัมพันธ์ทาง อย่างต่อเนื่อง นอกจากนั้นสิ่งแวดล้อมและประสบการณ์ของเด็กก็มีผลอย่างมาก
สังคมที่ดี การใช้สารเสพติด ล้วนส่งผลเสียต่อการพัฒนาด้านอารมณ์สังคม การเรียนรู้ ต่อการพัฒนาทักษะการคิดและการก�ากับตนเอง
และการคิดของเด็ก และส่งผลลบต่อพัฒนาการด้าน EF/SR ของเด็กด้วย เมื่อเด็กอายุ 7 ปี จะมีความสามารถในการคิดและก�ากับตนเองมากขึ้น เนื่องจาก
วงจรประสาทที่ช่วยส่งเสริมให้เด็กมีทักษะ EF/SR จะมีลักษณะคล้ายคลึงกับที่พบใน
ผู้ใหญ่แล้ว แต่ยังท�างานไม่มีประสิทธิภาพเท่าผู้ใหญ่ จะต้องมีการปรับปรุงให้ท�างานได้มี
ประสิทธิภาพมากขึ้นในช่วงวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ตอนต้น
• เด็กควรสามารถยับยั้งควบคุมตนเองให้มีสมาธิจดจ่อไม่วอกแวก
พัฒนาการด้าน ง่ายกับสิ่งที่มายั่วยวนให้เสียสมาธิ พ่อแม่และครูจะช่วยส่งเสริม EF/SR ของเด็กได้อย่างไร
EF/SR นั้น • เด็กควรจะมีความจ�าขณะท�างานที่ดีตามวัย สามารถจ�ากฎเกณฑ์
สิ่งที่เราคาดหวังเมื่อเด็ก ง่ายๆ สองอย่างไว้ในใจ ในปี 2016 Prof. Adele Diamond ได้ให้ความเห็นไว้ว่า EF/SR สามารถพัฒนา
อายุ 3 ปี คือ... • เด็กควรจะมีความคิดยืดหยุ่นในการท�ากิจกรรมที่มีกฎเกณฑ์อย่างน้อย ได้ แต่ผลลัพธ์ที่ได้จากการฝึกฝนมักจะเห็นเพียงบางด้าน คือเฉพาะด้านที่ได้รับการฝึก
2 อย่างที่ต่างกันได้ และตัดสินใจตอบให้ตรงกับกฎเกณฑ์ได้ มากกว่า จึงจะส่งผลต่อ EF/SR ในภาพรวม คือฝึกอะไรก็ได้แค่อย่างนั้น และหากเรา
ฝึกแบบง่ายๆ ก็จะไม่เห็นผลเท่าไรนัก หากจะให้เห็นผลของการฝึกที่ชัดเจนจะต้องฝึก
96 97
