Page 140 - คู่มือ Executive Functions สำหรับครูปฐมวัย
P. 140
3. ท�าไมการสร้างวินัยเชิงบวกจึงส�าคัญต่อการส่งเสริม จำกค�ำอธิบำยจะเห็นว่ำ ทักษะสมอง EF มีค�ำส�ำคัญ (Keywords) อยู่ 4 ค�ำ
พัฒนาการทักษะสมอง EF ที่เป็นควำมท้ำทำยของพ่อแม่และครู ในกำรเลี้ยงดูเพื่อจะส่งเสริมพัฒนำกำร
ทักษะสมอง EF ให้แก่เด็กปฐมวัย ซึ่งได้แก่ สมองระดับสูง ประสบกำรณ์ในอดีต
ดังที่ได้กล่ำวไว้ข้ำงต้นแล้วว่ำ กำรสอนเรื่องระบียบวินัย ก็คือกำรฝึกให้เด็ก สถำนกำรณ์ปัจจุบัน และ เป้ำหมำยที่ตั้งใจไว้
ใช้ทักษะสมอง EF ดังนั้นวิธีกำรอะไรก็ตำมที่น�ำมำสอนเด็กเรื่องกำรมีระเบียบวินัย
ก็จะส่งผลต่อพัฒนำกำรทักษะสมอง EF ด้วยเช่นกัน งำนวิจัยพบว่ำ กำรสร้ำงวินัย สมองระดับสูง
เชิงลบ นอกจำกจะกระตุ้นให้เด็กมีพฤติกรรมที่ไม่เหมำะสมแล้ว ยังไปขัดขวำง
พัฒนำกำรของเด็กเกือบทุกด้ำนอีกด้วย โดยเฉพำะพัฒนำกำรด้ำนอำรมณ์จิตใจ ทักษะสมอง EF
สังคม และ ทักษะสมอง EF ประสบการณ์
ด้วยเหตุนี้ กำรสร้ำงวินัยเชิงบวกจึงถูกพัฒนำขึ้นมำเพื่อให้ผู้เลี้ยงดูใช้เป็น ในอดีต
เครื่องมือในกำรสื่อสำรกับเด็กอย่ำงมีประสิทธิภำพ สอดคล้องกับพัฒนำกำร
และกระบวนกำรท�ำงำนของสมอง จิตใจ และพฤติกรรมของเด็กปฐมวัย สถานการณ์
ในส่วนนี้ ได้เริ่มต้นจำกกำรน�ำเสนอควำมท้ำทำยของกำรเลี้ยงดูต่อกำรส่งเสริม ปัจจุบัน
ทักษะสมอง EF เพื่อให้เกิดควำมเข้ำใจว่ำ พัฒนำกำรและกระบวนกำรท�ำงำน
ของสมองและจิตใจของเด็กในช่วงปฐมวัย ส่งผลต่อพฤติกรรมของเด็กอย่ำงไร เป้าหมาย
สร้ำงควำมท้ำทำยให้แก่ผู้เลี้ยงดูได้อย่ำงไร และในส่วนต่อไปจึงได้น�ำควำมส�ำคัญ ในอนาคต
ของกำรสร้ำงวินัยเชิงบวก ต่อกำรส่งเสริมทักษะสมอง EF มำอธิบำยควบคู่ไปกับ
กำรสร้ำงวินัยเชิงลบ เพื่อให้ตระหนักถึงอิทธิพลของวิธีกำรเลี้ยงดูที่ส่งผลต่อ
พัฒนำกำร กระบวนกำรท�ำงำนของสมอง จิตใจและพฤติกรรมของเด็กปฐมวัย
และเล็งเห็นควำมส�ำคัญของกำรสร้ำงวินัยเชิงบวกต่อกำรเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย สมองระดับสูง มีกระบวนกำรท�ำงำนของทักษะสมอง EF จำกสมองระดับสูงสู่ระดับ
ล่ำง (Top Down Process) ในขณะที่กระบวนกำรพัฒนำสมองของเด็กปฐมวัยจะ
ควำมท้ำทำยของกำรเลี้ยงดูต่อกำรส่งเสริมทักษะสมอง EF สมองระดับสูง เริ่มพัฒนำจำกสมองระดับล่ำงสู่ระดับสูง (Bottom Up Process) ทักษะสมอง EF
ทักษะสมอง EF เป็นกระบวนกำรท�ำงำนของสมองระดับสูงที่ประมวล เป็นกำรท�ำงำนของสมองส่วนหน้ำ ซึ่งเป็นสมองระดับสูงที่สุด ท�ำงำนร่วมกับสมอง
ประสบกำรณ์ในอดีตและสถำนกำรณ์ในปัจจุบันมำประเมิน วิเครำะห์ ตัดสินใจ ส่วนอื่นๆ รวมทั้งควบคุมระบบกำรท�ำงำนของสมองระดับกลำง คือสมองลิมบิก และ
วำงแผน เริ่มลงมือท�ำ ประเมินส�ำรวจตนเอง และแก้ไขปัญหำ ตลอดจนควบคุม สมองระดับต�่ำที่สุด คือสมองแกน เพื่อรับส่งข้อมูล ประมวลผล และตัดสินใจแสดง
อำรมณ์ บริหำรเวลำ จัดควำมส�ำคัญ ก�ำกับตนเอง และมุ่งมั่นท�ำจนบรรลุเป้ำหมำย พฤติกรรมเพื่อให้บรรลุเป้ำหมำย ดังนั้นกำรท�ำงำนของทักษะสมอง EF จึงเป็น
ที่ตั้งใจไว้ (Goal-Directed Behaviors) (Thanasetkorn, 2012) กระบวนกำรท�ำงำนแบบ Top Down คือ กำรใช้สมองระดับสูงสู่ระดับล่ำง
140 141