Page 146 - Executive Functions ในเด็กวัย 7-12 ปี
P. 146
การเรียนรู้เพื่อพัฒนาชีวิต เด็กต้องช่วยเหลือตนเองให้ได้ก่อน
มนุษย์ต้องช่วยเหลือตัวเองให้ได้ก่อน จึงจะอยู่รอดในสังคมได้ โรงเรียนจึง
ชีวิตที่พึ่งตนเองได้ มีบทบาทในการส่งเสริมสนับสนุนให้เด็กๆ ได้ฝึกฝนการช่วยเหลือตัวเองผ่าน
ชีวิตประจ�าวัน เช่น สอนให้เด็กๆ หุงข้าวกินเองตั้งแต่เมื่ออยู่ชั้น ป.1 ในชั้นเล็กๆ
ชีวิตที่พึ่งตนเองได้ ต้องการสองเรื่องใหญ่ๆ คือ ต้องมี ให้ช่วยกันหุงข้าวทุกจันทร์ พุธ ศุกร์ โดยมีครูคอยดูแลความปลอดภัย แต่ชั้นโตให้เด็ก
สุขภาพและมีศักยภาพที่สมบูรณ์ จับคู่ หรือท�าด้วยตัวเองคนเดียว นอกจากนั้นยังมีเวรประจ�าวันด้วย เช่น ล้างจาน
ชีวิตที่มีสุขภาพและศัยภาพที่สมบูรณ์มาจากการเลี้ยงดู กวาดพื้น กิจกรรมเหล่านี้เป็นทั้งการช่วยเหลือตัวเองและดูแลเพื่อน เป็นทักษะที่สั่งสม
การอบรม ปลูกฝัง และส่งเสริมศักยภาพของชีวิตอย่างเหมาะสม วันละเล็กละน้อย เพื่อช่วยให้เด็กๆ มีพัฒนาการที่สมวัย
ทั้งทางด้านร่างกาย ความรู้สึก นึกคิด การเรียนรู้ คุณลักษณะ มื้อกลางวัน เด็กจะตักข้าวเองในปริมาณที่ต้องการ แต่ต้องให้นึกถึงเพื่อนๆ ด้วย
และทักษะชีวิต ซึ่งต้องปูพื้นฐานมาจากการเลี้ยงดูของพ่อแม่ ว่าจะพอส�าหรับเพื่อนทั้งห้องหรือไม่ กินเสร็จแล้วต้องล้างจานกันเอง ตอนเย็นก่อน
จากที่บ้าน เมื่อมาถึงโรงเรียนครูจะฝึกฝนเด็กๆ สองเรื่อง คือ เลิกเรียนให้เก็บของเข้าตู้กับข้าว ทั้งหมดนี้เป็นหน่วยการเรียนรู้ ซึ่งนอกจากจะท�าการ
การฝึกฝนเพื่อให้เข้าใจ เข้าถึง ก�ากับดูแลชีวิตตนเองได้ และ ประเมินในวิชาการงานพื้นฐานอาชีพ เป็นภาคทฤษฎีที่ลงสู่การปฏิบัติแล้ว ยังเป็นการ
การฝึกฝนเพื่อให้ก�ากับการเรียนรู้และการท�างานได้ด้วยตัวเอง พัฒนาเด็กในเรื่องการแบ่งปัน การช่วยเหลือผู้อื่น และการดูแลตัวเอง
ซึ่งถ้าฝึกเด็กอย่างต่อเนื่องให้เข้าใจ เข้าถึง ก�ากับดูแลชีวิต
ตนเองได้ และก�ากับการเรียนรู้และการท�างานด้วยตัวเองได้
จะน�าไปสู่สมรรถนะของชีวิตในการพึ่งตนเองได้ในที่สุด
ที่โรงเรียนเพลินพัฒนา ครูจะท�าการออกแบบการเรียนรู้ ได้ฝึกการควบคุมตนเอง (Self Control)
นพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ ให้ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องการให้เด็กลงมือท�า ให้ช่วยเหลือ
โดยบูรณาการกับหลักการทักษะสมอง EF ทั้ง 9 ด้านมีเป้าหมาย ตนเอง พึ่งตนเองให้ได้นี้ว่า
ให้เกิดการฝึกฝนทั้งสองเรื่องใหญ่ คือ การก�ากับชีวิตตัวเองได้
• หลักสูตรว่ายน�้าเพื่อเอาชีวิตรอด
และก�ากับการท�างานด้วยตัวเองได้ “self control เป็นค�าส�าคัญของการเรียนแบบ learning by action กว่าที่เด็กจะควบคุม
การพัฒนาผู้เรียนสู่การพึ่งตนเองโดยการฝึกฝนให้ก�ากับ ตนเองให้หุงข้าวเสร็จ กว่าจะควบคุมตนเองให้เดินป่าแล้วกลับมาแยกประเภทสิ่งมีชีวิตส�าเร็จ
ชีวิตตัวเองได้และก�ากับการท�างานด้วยตัวเองได้โดยมี EF เป็น กว่าจะท�างานกับเพื่อนๆ เป็นกลุ่มๆ ได้ส�าเร็จ ทักษะสมอง EF จะพัฒนาไปได้อย่างมากแน่นอน
เครื่องมือนั้นได้ด�าเนินควบคู่ไปกับอิทธิบาท 4 ด้วย โดยพัฒนา โดยเฉพาะการควบคุมตนเอง ทั้งความคิด อารมณ์ และการกระท�า เพราะทุกครั้งที่มีการ AAR
ให้ผู้เรียนมีฉันทะ-เจตคติ มีวิริยะ-ความเพียร มีจิตตะ-ความ เด็กจะต้องมีการโต้เถียง ทะเลาะ อู้งาน เอาเปรียบเพื่อน เพราะเป็นพัฒนาการของเด็กวัยประถม
เป็นเจ้าของ และวิมังสา-การระลึกสะท้อนและเรียนรู้ตนเอง แต่ถ้าครูสามารถเป็น facilitator ให้เด็กท�างานร่วมกันจนส�าเร็จ ท�าให้เด็กควบคุมตัวเองได้ ก็จะ
ภายใต้เงื่อนไข สถานการณ์ และสภาพแวดล้อมที่มีความ ได้เด็กที่สังคมอยากได้ ไม่ใช่มีแต่ความรู้ ได้วัยรุ่นที่มี self control ที่เมื่อจบจากโรงเรียนประถม
ปลอดภัย มีความแน่นอน มีความส�าเร็จ มีความผูกพัน และมี ไปอยู่มัธยม หากไปเจอยาบ้า เจอเซ็กซ์ ก็วางใจได้ว่าจะควบคุมตัวเองได้ แม้กระทั่งเจออิทธิพล
เสรีภาพอย่างแท้จริง
ของ IT ก็สามารถควบคุมตัวเองได้”
146 147
