Page 73 - Executive Functions ในเด็กวัย 13-18 ปี
P. 73
วัยรุ่นจ�าเป็นต้อง
กำรเชื่อมโยงควำมรู้ด้ำนกำรพัฒนำกำรของสมอง ทักษะสมอง EF และพัฒนำกำรทั้ง 4 ด้ำน มี “พื้นที่” กว้างขวาง
ท�ำให้เรำเข้ำใจสภำวะของวัยรุ่นมำกขึ้น แต่เรำจ�ำเป็นต้องท�ำควำมเข้ำใจวัยรุ่นมำกกว่ำนั้น เพื่อช่วยให้ “วัยรุ่น” และ “โอกาส” มากพอ
อย่ำงจริงจังและแม่นย�ำว่ำ ธรรมชำติมอบเป้ำหมำยอะไรของกำรมีชีวิตอยู่ให้คนในวัยนี้ บรรลุถึงเป้าหมาย ที่จะให้ “แสวงหา”
ชีวิตช่วงนี้
เรื่องหนึ่งที่ส�าคัญยิ่ง พื้นที่และโอกาส นี่คือสิ่งที่ผู้ใหญ่
คือ ที่มากพอ คือสิ่งที่ และสังคม
เป้ำหมำยชีวิตช่วงวัยรุ่น เรียกว่า “เสรีภาพ” ต้องเข้าใจ
(freedom)
“เขำมีชีวิตอยู่เพื่ออะไร อะไรที่ท�ำให้ในแต่ละวันนั้นมีควำมหมำยที่จะมีชีวิต ตื่นเช้ำมำธรรมชำติของวัยจะขับให้ “ดิ้นรน” เพื่อจะมี “เสรีภำพ” ได้ “ลอง” ได้
อยู่ต่อไป” “เลียน” เพื่อแสวงหำกำรเป็นตัวของตัวเองแบบที่อยำกเป็น เรำจึงเห็นปรำกฏกำรณ์
ที่เกิดขึ้นเสมอว่ำกฎระเบียบจะมำกจะน้อยส�ำหรับวัยรุ่นก็มีไว้เพื่อแหก ยิ่ง
“ห้ำม” เหมือนยิ่ง “ยุ” หำกผู้ใหญ่ไม่เข้ำใจเป้ำหมำยตำมธรรมชำติของวัยที่ชีวิตให้มำ
นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์
จิตแพทย์ผู้มีประสบกำรณ์เรื่องเด็กและวัยรุ่นชี้ว่ำ ในแง่จิตวิทยำ เป้ำหมำยของชีวิตช่วง
วัยรุ่นมี 3 ประกำรคือ ค้นหำอัตลักษณ์ ท�ำหน้ำที่ทำงสังคม และหน้ำที่ทำงชีววิทยำ 2. ท�ำหน้ำที่ทำงสังคม หน้ำที่ทำงสังคมเรื่องที่หนึ่งคือหน้ำที่“หำเพื่อน”รวมตัวกัน
เป็นกลุ่มก้อน ซึ่งเป็นไปตำมพัฒนำกำรของช่วงวัยที่ต้องหำ “แก๊ง” เพื่อน และพร้อม
ที่จะท�ำทุกอย่ำงตำมเพื่อน เพรำะวัยนี้ควำมเป็นเพื่อนสำมำรถพัฒนำสำยสัมพันธ์ได้ลึก
ซึ้งกว่ำวัยอื่น อำจตำยแทนกัน ใกล้ชิดแน่นแฟ้นยำวนำนตลอดชั่วอำยุขัยของชีวิต ซึ่ง
1. ค้นหำอัตลักษณ์ (identity) ของตนเอง ค�ำว่ำอัตลักษณ์ หมำยถึงกำรเป็นคนที่ เป็นหน้ำที่ทำงสังคมที่สูงขึ้นไปจำกกำรหำเพื่อนในชั้นประถมที่หำเพื่อนเพื่อไปต่อรอง
ไม่เหมือนใครในโลกนี้ เขำอำจเลียนแบบพ่อแม่ ครู ดำรำหนัง นักร้อง นักกีฬำคนโปรด แล้วท�ำงำนร่วมกับคนอื่น
แต่ก็จะไม่เหมือนทั้ง 6 คนที่มีอิทธิพลต่อชีวิตทั้งร้อยเปอร์เซ็นต์ หำกแต่ว่ำเขำจะเป็นคน
ที่มีบุคลิกภำพรวมๆ แล้วเป็น “คนใหม่” ที่มีอัตลักษณ์เฉพำะตัวซึ่งแม้แต่ตัวเองก็ยังไม่รู้ หน้ำที่ทำงสังคมเรื่องที่สองคือ “กำรหำอำชีพ” ที่อยำกจะเป็นอะไรหรือท�ำอะไร
แน่ชัดว่ำใน “อนำคต” นั้นเป็นเช่นไรกันแน่ เขำก�ำลังแสวงหำ “ตัวเอง” ซึ่งยังไม่ปรำกฏ ในอนำคตตำมควำมชอบควำมหลงใหลใฝ่ฝัน เรื่องนี้มีประเด็นที่ผู้ใหญ่ต้องท�ำ
“คน” ในอนำคตสักคนที่เขำต้องกำรจะเป็น ซึ่งก็ยังไม่รู้ว่ำเป็นใคร จะได้พบ “ตัวเอง” ควำมเข้ำใจเพื่อส่งเสริมให้เด็กประสบควำมส�ำเร็จและมีควำมสุขในกำรหำเลี้ยงชีพ
ไหม จะได้เป็น “ตัวเอง” ไหม หรือชีวิตที่เกิดมำนี้จะไม่มีโอกำสได้พบตัวเองเลย นั่นคือกำรส่งเสริมให้วัยรุ่นมีควำมสำมำรถในกำรมองเห็นอนำคต
72 73
