Page 97 - Executive Functions ในเด็กวัย 13-18 ปี
P. 97
ควำมต้องกำรพื้นฐำนของวัยรุ่นทุกคนคือชีวิตที่สงบสุข มีควำมสม�่ำเสมอ ด�ำเนิน 1. การท�าร้ายร่างกาย จิตใจ เช่น ลงโทษ เปรียบเทียบ
ไปบนแบบแผนที่สอดคล้องกัน มีควำมเป็นมิตร ใส่ใจกำรยอมรับ มีเหตุผล และได้รับ ด่าว่า ประชด
กำรปกป้อง รู้สึกปลอดภัยและได้รับกำรฝึกฝนพัฒนำอย่ำงเข้ำอกเข้ำใจ 2. ควบคุมจากภายนอก เช่น ให้รางวัล ข่มขู่ ตั้งข้อแม้
วินัยเชิงลบมุ่งไป สั่ง บังคับ ใช้อ�านาจ
วินัยเชิงบวกให้ควำมส�ำคัญกับกำรสื่อสำรและกำรสร้ำงสัมพันธภำพที่เข้ำอกเข้ำใจ ที่ 4 เรื่องคือ 3. ไม่สนใจสร้างทักษะ ต้องการให้แค่ปฏิบัติตาม
พัฒนำกำรของวัยรุ่น ไม่ใช้ควำมรุนแรง เคำรพศักดิ์ศรีควำมเป็นมนุษย์ สนับสนุนกำร 4. ไม่สนใจการเรียนรู้ กระบวนการคิด ไม่ต้องตัดสินใจ
เติบโตของวัยรุ่นแต่ละคนด้วยกำรให้ควำมรัก ข้อมูลควำมรู้และทำงเลือก ผู้อื่นเป็นคนประเมิน
กำรใช้วินัยเชิงบวกท�ำให้ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงบ้ำน โรงเรียนกับวัยรุ่นดีขึ้น และ
กำรปฏิบัติของผู้ใหญ่จะเป็นแบบอย่ำงที่ดีให้แก่วัยรุ่นอีกทำงหนึ่ง ทั้งหมดนี้ส่งผล กำรสร้ำงวินัยเชิงบวกคือกำรฝึกทักษะสมอง EF เมื่อได้รับกำรฝึกอย่ำงต่อเนื่อง
ต่อกำรเรียนรู้และพัฒนำกำร ท�ำให้วัยรุ่นมีควำมรู้สึกดีต่อตนเอง เรียนรู้ที่จะเคำรพ จะกลำยเป็นนิสัยติดตัวไปเป็น “กมลสันดำน” ท�ำให้เด็กไทยมีนิสัยดี หรือเรียกว่ำ
ผู้อื่นและตนเอง ซึ่งเป็นผลโดยตรงต่อควำมส�ำเร็จในชีวิตและควำมสัมพันธ์อันดี มีสันดำนสร้ำงสรรค์ ท�ำให้คิดเป็น ท�ำเป็น เรียนรู้เป็น แก้ปัญหำเป็น อยู่กับคนอื่นเป็น
กับผู้อื่นและเชื่อมั่นในตนอง และมีควำมสุขเป็น ซึ่งเป็นเรื่องที่ท�ำแทนกันไม่ได้ เป็นเรื่องที่ “ใครท�ำใครได้”
กำรสร้ำงวินัยเชิงบวกไม่ใช่เรื่องยำก เทคนิคต่อไปนี้เป็นวิธีกำรสร้ำงวินัยเชิงบวก
การสร้างวินัยเชิงบวกจึงมีเป้าหมายสูงสุดอยู่ที่การสร้างวินัยในตนเอง เคารพ ให้เด็กเล็กที่สำมำรถปรับมำใช้กับวัยรุ่นได้เช่นกัน ดังนี้
ตนเองโดยไม่ต้องมีใครบังคับให้ท�า และต้องท�าไปบนฐานความสัมพันธ์ที่ดี
1. ท�ำให้ “เรื่องดีๆ” ที่วัยรุ่นท�ำได้ให้เป็นเรื่องใหญ่ ชื่นชมอย่ำงเฉพำะเจำะจง
ในเรื่องนั้นแบบตัวต่อตัว ขอบคุณเมื่อท�ำสิ่งที่ผู้ใหญ่คำดหวังได้ดี
1. มุ่งรักษาความสัมพันธ์เป็นหลัก มีน�้าใจ 2. มองตำกันเมื่อคุยกัน ท�ำให้เด็กรู้สึกได้รับควำมใส่ใจ มีคุณค่ำและเชื่อใจ ซึ่งจะ
2. มุ่งสร้างวินัยในตนเอง สร้างคุณค่าในตนเอง
การสร้างวินัยเชิงบวก (self-esteem, self-worth) ท�ำให้ทักษะสมอง EF ท�ำงำนได้ดี
มุ่งไปที่ 4 เรื่องคือ 3. มุ่งสร้างทักษะชีวิต (life skills) ความรับผิดชอบ 3. ให้ทำงเลือกเชิงบวก ไม่สั่งหรือบังคับ ท�ำให้เด็กคิดเป็น ฝึกทักษะให้เด็ก
4. มุ่งสร้างการเรียนรู้ กระบวนการคิด การตัดสินใจ ตัดสินใจ มีควำมคิดยืดหยุ่น ใช้ชีวิตกับสิ่งที่มีอยู่ได้ ใช้สถำนกำรณ์ให้เด็ก
การประเมินตนเอง รับผิดชอบในสิ่งที่เลือก
4. “ห้ำม ไม่ อย่ำ หยุด” ถือเป็นค�ำต้องห้ำม
5. ให้ควำมส�ำคัญ มอบหน้ำที่ให้รับผิดชอบ และชื่นชม
6. กระซิบ ไม่ตะโกนใส่ มนุษย์มีสัญชำตญำณในกำรปกป้องตัวเอง เด็กจะตัด
ควำมสัมพันธ์ แต่ถ้ำเป็นเสียงกระซิบจะใส่ใจฟัง
96 97
