Page 246 - คู่มือ Executive Functions สำหรับครูปฐมวัย
P. 246
วัย 4-6 ปี เกมต้นกล้า สื่อ/อุปกรณ์
• เกมต้นกล้ำจำกชุดเล่นล้อมรัก
วัตถุประสงค์
• ได้รู้จักกำรยอมรับกติกำ ข้อตกลงร่วม และสำมำรถปฏิบัติตำมเงื่อนไข
ที่ตั้งไว้ได้ โอกาสที่เด็กได้รับจากการท�ากิจกรรม ทักษะสมอง EF
• ได้ฝึกกำรคิดวิเครำะห์ก่อนตัดสินใจเลือกเดิน
• ได้รู้จักวำงแผนกำรเล่นทั้งของตนเองและกำรเล่นร่วมกับเพื่อน เพื่อให้ • เด็กได้เรียนรู้วิธีเล่นจำกกำรเฝ้ำติดตำมดู • จดจ่อ ใส่ใจ (Focus/Attention)
กำรสำธิตกำรเล่นของคุณครู
จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
เป็นไปตำมเป้ำหมำย คือ ช่วยเหลือเพื่อนของต้นกล้ำให้ได้ครบทุกคน
• เด็กได้ติดตำมประเมินผลที่เกิดขึ้น • เด็กได้ร่วมเล่นเกมกับเพื่อน โดยมีเงื่อนไข • มุ่งเป้ำหมำย (Goal-Directed Persistence)
• เด็กได้รับประสบกำรณ์ทั้งที่ประสบควำมส�ำเร็จและล้มเหลว เพื่อเป็น กติกำที่ทุกคนยอมรับ ได้ฝึกกำรรอคอยที่จะ จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
ข้อมูลไว้ใช้พัฒนำกำรเล่นในครั้งต่อไป เล่นเมื่อถึงตำของตัวเองเท่ำนั้น ยืดหยุ่นควำมคิด (Shift/Cognitive Flexibility)
ยั้งคิด ไตร่ตรอง (Inhibitory Control)
กระบวนการ/วิธีการ • เด็กใช้กระบวนกำรคิดวิเครำะห์สถำนกำรณ์ • มุ่งเป้ำหมำย (Goal-Directed Persistence)
• ครูอธิบำยวิธีเล่น/กติกำ ด้วยกำรสำธิตกำรเล่น โดยต้องสังเกตให้ละเอียดก่อนที่จะเลือกและ ริเริ่ม ลงมือท�ำ (Initiating)
• ครูชวนเด็ก 3-4 คน มำเล่นเกมเพื่อสร้ำงควำมเข้ำใจในกติกำกำรเล่น ตัดสินใจหยิบกำร์ดใบไหนเพื่อที่จะช่วยเพื่อน จ�ำเพื่อใช้งำน (Working Memory)
ส่วนเด็กคนอื่นๆ เปิดโอกำสให้เข้ำเล่นตำมมุมกำรเรียนรู้อื่นๆ ที่เด็กสำมำรถ ของต้นกล้ำได้มำกที่สุดและเร็วที่สุด เพื่อน�ำ ยั้งคิด ไตร่ตรอง (Inhibitory Control)
เล่นด้วยตัวเองได้ จำกนั้นสลับหมุนเวียนเข้ำมำเล่นกับครูจนครบทั้งห้อง ไปสู่เป้ำหมำยร่วมที่ทุกคนจะช่วยเพื่อนของ ยืดหยุ่นควำมคิด (Shift/Cognitive Flexibility)
ต้นกล้ำให้ได้จนหมด ก่อนที่เกมจะจบลง
จดจ่อ ใส่ใจ (Focus/Attention)
• เมื่อเด็กเข้ำใจวิธีและสำมำรถเล่นได้ด้วยตนเอง ครูปล่อยให้เด็กจับกลุ่ม ติดตำมประเมินตนเอง (Self - Monitoring)
เล่นอย่ำงอิสระ โดยครูเฝ้ำสังเกตกำรเล่นของเด็กและติดตำมพัฒนำกำร • เด็กได้สังเกตกำรเล่นของเพื่อนในขณะเล่น และ วำงแผน จัดระบบด�ำเนินกำร (Planning and Organizing)
ในกำรเล่นของเด็กๆ ในครั้งต่อๆ ไป ได้เรียนรู้วิธีคิดของเพื่อนแต่ละคนที่อำจมีวิธีคิด ควบคุมอำรมณ์ (Emotional Control)
วิธีเลือก หรือมีกำรตัดสินใจที่แตกต่ำงกันไป
กติกาการเล่น
• ผู้เล่นตั้งแต่ 1-4 คน • เด็กได้ฝึกกำรยอมรับในผลที่เกิดขึ้นจำกกำร • ควบคุมอำรมณ์ (Emotional Control)
• เด็กช่วยกันวำงกำร์ดเพื่อนของต้นกล้ำโดยคว�่ำกำร์ดจนครบแล้วจึงค่อย เล่นเกมหำกไม่เป็นไปดังที่คิดหรือตั้งใจไว้
เปิดด้ำนหน้ำขึ้น และวำงกำร์ดโอกำสของต้นกล้ำจนครบ
• เด็กเลือกที่จะช่วยเพื่อนของต้นกล้ำโดยสำมำรถพำเพื่อนของต้นกล้ำ
ออกได้ทำงเดียวตำมลูกศร โดยมีกติกำว่ำจะเลื่อนกำร์ดออกได้มำกกว่ำ กิจกรรมเพิ่มเติม
1 ใบที่เหมือนกัน แต่ต้องไม่มีกำร์ดอื่นบังหน้ำในทิศทำงเดียวกัน • เปิดโอกำสให้เด็กได้มีเวลำเล่นเกมต่ำงๆ ที่มีเงื่อนไขกติกำในกำรเล่น ทั้งที่เป็นกำรเล่นคนเดียว เล่นรวม
• ทุกครั้งที่เล่นจะต้องหยิบกำร์ดโอกำสของต้นกล้ำออก 1 ใบ กับเพื่อนเป็นคู่ เป็นกลุ่ม อย่ำงสม�่ำเสมอ โดยไม่เน้นกำรแข่งขันระหว่ำงกัน
246 247